Voor de sector transport en logistiek betekent de coronacrisis een flinke afname van de vrachtvolumes en ernstige ontregeling van logistieke stromen. Voor 2020 is een volumedaling van 6 procent niet onwaarschijnlijk.
Dat stelt Albert Jan Swart, sectoreconoom bij ABN Amro. Het coronavirus betekent een mokerslag voor de economie. In 2020 verwacht de bank een krimp van 3,5 procent. De mate van terugval verschilt per sector. Vooral de leisure, retail, de industrie en de transportsector zijn de dupe.
Uitbraak in China
De transportsector ondervond eind januari al hinder van de coronacrisis, door de uitbraak in China. Doordat de meeste passagiersvluchten van en naar China werden geannuleerd, werd in eerste instantie de luchtvracht geraakt. Normaliter wordt ongeveer de helft van de luchtvrachtvolumes vervoerd in de ruimen van passagiersvliegtuigen. Tegelijkertijd was door het stilvallen van Chinese fabrieken ook minder vraag naar luchtvrachtcapaciteit.
Schepen raakten ook niet volgeladen omdat de Chinese industrie zo goed als stil lag. Daarnaast waren er geen chauffeurs beschikbaar om goederen per vrachtwagen naar de havens te brengen en in de havens zelf was niet altijd personeel aanwezig om de overslagterminals te bedienen.
In China treedt inmiddels enig herstel op. De tarieven van de luchtvracht en zeevracht stijgen. In Europa is een tekort aan containers en dat merken Nederlandse exportbedrijven. Met name koelcontainers zijn er onvoldoende. Deze zijn door logistieke problemen stil blijven staan in Chinese havens. ABN Amro verwacht dat het nog één of twee maanden kan duren voordat overal voldoende containers beschikbaar zijn.
De gevolgen van de problemen in China zijn sinds begin maart goed merkbaar in Nederland. Het aantal schepen dat uit China aankomt in de Rotterdamse haven is met zo’n 20 procent afgenomen. ABN AMRO verwacht dat het nog tot eind april zal duren voordat het vrachtvolume uit China weer op normaal niveau is. Tot die tijd zal er fors minder lading het land binnenkomen, wat nadelig uitpakt voor bijvoorbeeld dienstverleners in de haven, wegvervoer, binnenvaart en spoor. Normaliter is twee derde van de goederen uit China bestemd voor doorvoer. Ook de kustvaart (short sea) en distributiecentra ondervinden dus hinder.
Europa: grenscontroles en vraaguitval
Ook binnen Europa zijn de logistieke processen inmiddels ernstig ontregeld. Grenscontroles binnen Europa zorgen voor lange files en vertragingen. Europese fabrieken komen tot stilstand en de horeca en veel retail houden hun deuren noodgedwongen gesloten. Dat leidt tot verdere vraaguitval.
Naarmate het aantal besmettingen verder toeneemt en ziekenhuizen overbelast raken, is het volgens de bank mogelijk dat overheden nog strengere maatregelen treffen om het aantal besmettingen te beperken. Die zullen leiden tot een nog omvangrijker stilstand van de economie en daarmee van de gehele transportsector. Zowel in het eerste als in het tweede kwartaal zullen de vrachtvolumes naar verwachting flink afnemen in vrijwel alle segmenten. Bij een klein aantal segmenten gebeurt het tegenovergestelde: het transport van voedsel, de bevoorrading van supermarkten en de pakketbezorging draaien momenteel overuren.
Herstel in 2021
ABN Amro verwacht dat echt herstel uitblijft tot in 2021. Dan wordt een groei van 4 procent verwacht. Tot die tijd, in de tweede helft van dit jaar, zullen de volumes laag blijven. Al treedt er enig herstel op wanneer winkels, restaurants, cafés en fabrieken de deuren weer opendoen.
