Zou het echt kans maken, goederenvervoer via ondergrondse
pijpleidingen? Op 16 april plaatste LogistiekProfs.nl een bericht over MoleSolutions, een start-up uit Engeland dat de mogelijkheden daarvoor onderzoekt
en een pilot in Northampton wil starten. Kort daarvoor presenteerde Wim van de
Camp, europarlementariër van het CDA, zijn toekomstvisie op het Europees
vervoer met daarin onder meer aandacht goederenvervoer via pijpleidingen tussen
bijvoorbeeld Tilburg en Eindhoven. ‘Buizenpost’, noemde Van de Camp dat tijdens
een interview voor NPO Radio 1.
De ideeën voor ondergronds goederenvervoer zijn
allesbehalve nieuw. Vijftien tot twintig jaar geleden werden in Nederland
verschillende studies verricht naar ‘ondergrondse logistieke systemen’ (OLS).
Het meest concreet was het plan voor een ondergronds transportsysteem tussen
Bloemenveiling Aalsmeer en Schiphol. Daarvoor zou een buis met een diameter van
twee meter moeten worden aangelegd, waarin onbemande voertuigen pakketten van
1,25 x 1,25 x 6,00 meter zouden moeten vervoeren. Mede gezien de grote stroom
bloemen en planten die dagelijks vanuit Aalsmeer via Schiphol naar bestemmingen
over de hele wereld worden gevlogen, leek dit een aantrekkelijk concept. Tot
realisatie is het echter nooit gekomen.
Bovengrondse varianten
Dat geldt ook voor de vele OLS-concepten waarnaar
verschillende steden in Nederland onderzoek hebben laten verrichten. Alle
studies leidden tot dezelfde conclusies: te hoge investeringskosten, die niet
opwegen tegen de voordelen. Hier en daar is het onderzoek verlegd van
ondergrondse logistieke systemen naar ongehinderde logistieke systemen
bovengronds. Het meest recent is het idee voor een ongehinderd logistiek
systeem tussen de haven van Born en de autofabriek van VDL Nedcar. Ook deze
bovengrondse varianten zijn tot nu toe niet verwezenlijkt.
Kans van slagen?
Heeft het initiatief van het Britse Mole Solutions kans
van slagen? Wat in het voordeel van deze start-up pleit is dat ze niet eerst
met allerlei overheidsinstanties en adviesbureaus oeverloos zijn gaan
overleggen over mogelijke trajecten en business cases, maar allereerst een
werkend systeem zijn gaan bouwen. Mole Solutions heeft capsules ontwikkeld die
aan elkaar kunnen worden gekoppeld en over rails door een pijp kunnen rijden.
Elke capsule kan twee pallets bevatten, die straks volledig automatisch kunnen
worden geladen en gelost. Als de hardware gereed is, begint het concept vanzelf
veel meer te leven. Iets wat op papier futuristisch lijkt, wordt dan opeens
realistisch.
Belang logistiek dienstverleners
Wat realisatie lastig maakt, is de wijze waarop het
transport vandaag de dag georganiseerd is. Verreweg de meeste bedrijven hebben
het transport uitbesteed aan logistiek dienstverleners, waardoor alle
transportgerelateerde problemen zoals congestie en CO2-uitstoot in
eerste instantie de problemen van de dienstverleners zijn geworden. Die
dienstverleners op hun beurt leven van het transport en hebben geen belang bij
een investering in een ondergronds logistiek systeem waardoor hun vrachtauto’s
stil komen te staan. Om deze impasse te doorbreken is veel lef, veel geduld en
vooral veel geld nodig.
Marcel te Lindert – journalist logistiek en supply chain management
